PROJEKT
Projekt zakłada dokumentację i jak najszerszą popularyzację (m.in. za pomocą Internetu, mediów społecznościowych, informatora podsumowującego zebrane informacje oraz wystawy planszowej) wybranych elementów tradycyjnej kultury duchowej, która do dzisiaj przetrwała na Kielecczyźnie (ze szczególnym uwzględnieniem miejscowości z okolic Pińczowa), i zestawienie zebranych danych z badaniami prowadzonymi w XIX wieku przez etnografa, regionalistę świętokrzyskiego i współpracownika Oskara Kolberga, księdza Władysława Siarkowskiego. W swoich publikacjach zebrał on i udokumentował wiele aspektów kultury ludowej, w tym też kultury duchowej i jej części składowych, takich jak obrzędowość doroczna, religijność ludowa czy wiara w istoty nadnaturalne (demoniczne) i ich wpływ na życie codzienne mieszkańców Kielecczyzny.
Ksiądz Władysław Siarkowski skatalogował i udokumentował w swoich pracach szereg różnorodnych praktyk, zwyczajów i obrzędów związanych z kulturą duchową oraz ludową religijnością, które wyraźnie wpływały na życie codzienne mieszkańców wsi Ponidzia.
Był on duchownym katolickim, etnografem oraz historykiem regionalistą, którego zainteresowania badawcze oscylowały wokół tematu kultury ludowej i jej wszelkich przejawów, a także jej ewolucji w czasie. Badał on zjawiska nie tylko związane z duchowością mieszkańców Kielecczyzny, ale również aspekty kultury materialnej, takie jak rzemiosło czy przemysł wiejski. Jego działalność była niezwykle istotna dla przechowywania tradycji i wiedzy społeczności lokalnej, stąd też ważne jest, aby podobne badania przeprowadzić dzisiaj. Ponowne przebadanie społeczności zamieszkujących wsie Kielecczyzny, ze szczególnym uwzględnieniem Ponidzia, pozwoli na zachowanie ukształtowanych w ciągu ostatnich ponad 150 lat tradycji oraz pamięci o nich.
Koordynator projektu: Łukasz Wołczyk
Transkrypcje wywiadów: Monika Poszalska, Damian Kozłowski, Łukasz Wołczyk
Fotografie: Mariusz Łężniak
CEL PROJEKTU
Celem projektu, w szerszym ujęciu, jest więc zebranie, skatalogowanie i udostępnienie wszelkich przejawów wybranych aspektów kultury duchowej, o których pamięć przetrwała do dziś, ze szczególnym uwzględnieniem wiary w istoty nadprzyrodzone, ich wpływu na życie mieszkańców wsi okolic Pińczowa, a także sposobów obrony przed ich negatywnym działaniem.
Badania te opierać się będą na realizowaniu wywiadów pogłębionych głównie z seniorami. Pod uwagę przy zbieraniu danych będą również brani ci dorośli, którzy zachowują żywą pamięć o obrzędach czy opowieściach rodziców lub dziadków.
Dzięki temu rezultaty projektu wzbogacone zostaną przez zdigitalizowaną historię mówioną, która jest niezwykle wartościowym nośnikiem kultury, szczególnie w ujęciu lokalnym oraz jej utrwalania międzypokoleniowego.